
İngilizce’deki “s” Ekinin Kullanımı
İngilizce’deki “s” Ekinin Kullanımı
Bu yazımızda önce düzenli ve düzensiz isimlerden ve nasıl çoğul yapıldıklarından, daha sonra da sahipli bildiren “s” ekinin kullanımından bahsedeceğiz.
ÇOĞUL EKİ OLAN “S”
İlk önce düzenli isimler ile başlayalım. Düzenli isimler demek “s” eki alarak çoğul yapılabilen isimler demektir. Bu isimler hangi ses ile bittiklerine göre “-s, -es, -ies” eklerini alarak çoğul yapılırlar.
Birçok tekil isim “-s” eki alarak çoğul olur.
SINGULAR PLURAL
Car Cars
House Houses
Dog Dogs
River Rivers
"-es"
“s, z, x, sh, ch” ile biten kelimeler -es eki alarak çoğul olurlar.
SINGULAR PLURAL
Bus Buses
Dish Dishes
Peach Peaches
Box Boxes
Her zaman istisnalar olduğunu belirtmem gerekir. Tomato, potato kelimeleri, birkaç kelimeyle daha beraber -es alarak çoğul yapılırlar.
Tomatoes
Potatoes
Heroes
Echoes
Torpedoes
"-ies"
Ünsüz “y” ile biten kelimeler çoğul yapılırken sonlarındaki “y” harfi “i” ye dönüştürülür ve -ies ekini alarak çoğul olmuş olurlar. (Türkçe’deki ünsüz yumuşaması gibi)
SINGULAR PLURAL
Penny Pennies
Spy Spies
Baby Babies
City Cities
Bu sadece çoğul eki olan “s” kullanırken geçerli değildir. Geniş zaman yapısını kullanırken “he/she/it” için fiilin yalın haline getirilen “s”te de bu kuralı uygularız. Bunun sebebi bu fiillerin isim hallerinin de aynı olmasıdır. Aşağıdaki kelimeler fiilken de isimken de aynıdır. Yani bu her şeyden çok bir ses meselesidir.
SINGULAR NOUN - VERB/INF PLURAL NOUN - PRESENT FORM OF THE VERB
Cry (Haykırış / Ağla) Cries (Haykırışlar / Ağlar)
Fly (Sinek / Uç) Flies (Sinekler / Uçar)
Try (Çaba / Dene) Tries (Çabalar/ Dener)
Bu durum başka durumlar ile karıştırılmamalıdır. Sadece isim ve fiil halleri aynı olan kelimeler için geçerli olabilir.
Son harfinden önceki harfi “f” olan kelimelerde ise “f”, “v” harfine dönüştürülür ve sonuna -s eklenir.
SINGULAR PLURAL
Knife Knives
Wife Wives
Life Lives
Son harfi “f” olanlarda ise “f” harfi “v” harfine dönüştürülür ve sonuna -es eklenir.
SINGULAR PLURAL
Loaf Loaves
Leaf Leaves
Elf Elves
Ünsüz “s” ile biten ve son harfinden önceki harfi “i” olan kelimelerde “i” harfi “e” harfine dönüştürülür. Yani kısacası sonuna “-es” eklemeyiz ama son iki harfini “-es”e dönüştürürüz.
SINGULAR PLURAL
Diagnosis Diagnoses
Analysis Analyses
Thesis Theses
Crisis Crises
Şimdi de gelelim düzensiz isimlere.
Düzensiz isim demek -s eki alarak çoğul olmayan, çoğul hali tamamen farklı bir kelime olan isimler demektir. Düzenli ve düzensiz fiillerdeki mantık da zaten düzenli olduğunda basitçe -ed alarak geçmiş zaman olabilmesiydi. Burada da basitçe -s alanlar düzenli isim olarak adlandırılıyor. Olmayanların çoğul halinin ise listelerden ezberlenmesi ya da zamanla kazanılması gerekiyor.
SINGULAR PLURAL
Man Men
Woman Women
Child Children
Tooth Teeth
Foot Feet
Person People
Mouse Mice
Goose Geese
Ox Oxen
Bir de çoğul halleri ile tekil halleri aynı olan düzensiz kelimeler var.
SINGULAR PLURAL
Sheep Sheep
Fish Fish
Deer Deer
İYELİK EKİ OLAN “S”
Sahiplik bildiren “s” kelimelere eklendiğinde o kelimeyle bir diğeri arasındaki sahiplik ilişkisini göstermemizi sağlar. İsmin sonuna kesme işaretiyle birlikte getirilir. İyelik bildiren “s”i getireceğimiz isim “s” ile bitiyorsa yine aynı şekilde kesme işareti ile ayırıp da koyabiliriz, sadece kesme işareti de koyabiliriz. Bu size kalmış. Sonu “s” ile biten kelimelere iyelik bildiren “s” getirildiğinde sonunda sert bir “z” sesi varmış gibi okunur.
Atakan’s computer is very slow.
Turkey’s population reaches 83 million.
Sonu “s” ile bitenlerde:
(Çoğul eki almış olan “boys” kelimesine gelen “s” iyelik eki)
Boys’ room is very dirty.
Çocukların odası çok kirli.
Tekil hali ile çoğul hali aynı olan düzensiz isimlere “s” iyelik eki gelirse,
Men’s fashion.
Children’s school uniforms.
Sonuç olarak,
Çoğul eki olan “s” kelimenin sonundaki harfe göre ya da son iki harfine göre değişebilir. Ses ile alakalı bir olaydır. “S” e benzeyen harfler olan “s, z, x, sh, ch” ile biten kelimeler -es eki alarak çoğul olurlar. Ünsüz “y” ile biten kelimeler çoğul yapılırken sonlarındaki “y” harfi “i” ye dönüştürülür ve -ies ekini alarak çoğul olmuş olurlar. Son harfinden önceki harfi “f” olan kelimelerde ise “f”, “v” harfine dönüştürülür ve sonuna -s eklenir. Son harfi “f” olanlarda ise “f” harfi “v” harfine dönüştürülür ve sonuna -es eklenir. Ünsüz “s” ile biten ve son harfinden önceki harfi “i” olan kelimelerde “i” harfi “e” harfine dönüştürülür. Yani kısacası sonuna “-es” eklemeyiz ama son iki harfini “-es”e dönüştürürüz. Düzensiz isimlerde tekil ve çoğul halleri aynı olan isimler de vardır, çoğul halleri tekil hallerinden tamamen başka bir kelime olan isimler de. Bu kelimelerin çoğul halinin listelerden ezberlenmesi ya da zamanla kazanılması gerekiyor.
İyelik eki olan “s” isme bir kesme işareti aracılığıyla getirilir. Çoğul eki olan “s” ile biten kelimeleri çoğul yapmak istersek sonlarına sadece bir kesme işareti de koyabiliriz normal kesme işareti ile ayırıp “s”te getirebiliriz (‘s).
Note:
Bizim dilimizin ses sisteminden tamamen farklı bir ses sistemine sahip olan bir dil ile cebelleşirken bize en çok yardımı dokunabilecek şey bol bol dinlemek olabilir. (Ya da "Phonetics" çalışabilirsiniz.) Mümkün olduğunca dile maruz kalmaya çalışın. (Bu sesleri bol bol dinleyin demek) Bunu yabancı diziler, filmler izleyerek ya da şarkı dinleyerek yapabilirsiniz. Duyduğunuzu dikkatli dinleyin, taklit de edin. Şarkıları siz de söyleyebilirsiniz mesela, aksan kazanmanıza da yardımı olacaktır.
28686
|
0